پلنیتو
مهارت‌های کنکوری
1404-06-27

هدف‌گذاری؛ نقشه‌ی راه موفقیت در کنکور

نویسنده
نویسنده: عرفان حمیده
تصویر مقاله

هدف‌گذاری؛ نقشه‌ی راه موفقیت در کنکور

کنکور مثل یه سفر طولانیه؛ مسیری که پر از پیچ و خم، ناامیدی و البته فرصت‌های درخشانه. حالا اگه بدون نقشه و مقصد حرکت کنی، هرچقدر هم انرژی بذاری، معلوم نیست به جایی برسی. اما وقتی هدف مشخص داری، حتی توی سخت‌ترین روزها هم می‌تونی معنا پیدا کنی.

چرا هدف‌گذاری برای کنکور حیاتیه؟

  • تمرکز ایجاد می‌کنه: وقتی هدفت مشخص باشه، دیگه هر چیزی حواست رو پرت نمی‌کنه. مثلاً وقتی می‌دونی می‌خوای رشته‌ی حقوق دانشگاه تهران قبول بشی، طبیعیه که نمی‌ذاری یه روز تنبلی، آیندت رو خراب کنه.
  • بهت جهت می‌ده: بدونِ هدف مثل اینه که وسط دریا باشی و پارو بزنی اما ندونی ساحل کجاست. هدف تو، مسیر تو رو مشخص می‌کنه.
  • انگیزه‌سازه: روزایی که خسته‌ای یا نتیجه‌ی آزمونت خوب نشده، یادت میاد که هدفت چی بوده و همین دوباره بهت انرژی می‌ده.
  • ابزار سنجش پیشرفت می‌ده: وقتی هدفت قابل اندازه‌گیری باشه، می‌تونی ببینی واقعاً جلو رفتی یا نه.

چطور هدف‌گذاری درست داشته باشیم؟

  • از “چرا” شروع کن

اول از خودت بپرس چرا می‌خوام این مسیر رو برم؟ چرا این رشته یا دانشگاه؟ دلیل پشت هدفت خیلی مهم‌تر از خود هدفه، چون توی روزای سخت همین دلیل‌ها هستن که باعث می‌شن ادامه بدی.

  • بزرگ فکر کن، اما واقع‌بین باش

هدفت باید به‌اندازه‌ای بزرگ باشه که تو رو هیجان‌زده کنه، اما نه اونقدر دور از ذهن که از همون اول ناامیدت کنه. مثلاً اگه تا الان توی فلان درس میانگین ۳۰ درصد زدی، نمی‌تونی یه‌شبه به ۹۰ درصد برسی؛ باید مرحله‌به‌مرحله رشد کنی.

  • هدفت رو خرد کن

یکی از اشتباهات رایج اینه که فقط می‌گیم: «می‌خوام روان‌شناسی قبول شم.» این خیلی کلیه. باید این هدف رو بشکنی به قدم‌های کوچک‌تر. برای مثال:

  • افزایش تراز آزمون تا فلان عدد
  • رسیدن به میانگین مطالعه‌ی ۵ ساعت در روز
  • حل کردن 100 تست در یک روز

  • با زمان همراهش کن

هدفی که زمان نداره، بیشتر شبیه آرزوعه تا هدف. مثلاً به جای اینکه بگی «می‌خوام ریاضیمو قوی کنم»، بگو: «تا آخر آبان باید مبحث تابع رو جمع کنم.»

  • مسیر رو بسنج و اصلاح کن

هیچ مسیری خطی و کامل نیست. قرار نیست همه‌چیز طبق برنامه پیش بره. هر هفته بشین و ببین کجایی. اگه لازم بود، برنامت رو اصلاح کن. انعطاف‌پذیری همون چیزیه که تو رو از یه ماشین بی‌روح جدا می‌کنه.

مدل SMART: فرمول ساده‌ی هدف‌گذاری موفق

یکی از پرکاربردترین روش‌های علمی برای هدف‌گذاری، مدل SMART هست:

  • Specific (مشخص): هدفت باید واضح باشه. مثلاً «قبولی در روان‌شناسی دانشگاه بهشتی».
  • Measurable (قابل سنجش): باید بتونی پیشرفتت رو اندازه بگیری. مثل «رسیدن به تراز ۷۰۰۰».
  • Achievable (دست‌یافتنی): خوبه که هدفت سخت باشه، اما یادت نره باید در عین حال، دست‌یافتنی هم باشه.
  • Relevant (مرتبط): واقعاً به مسیر زندگی و علاقت بخوره و عمیقا دوست داشته باشی به اون هدف برسی. انتخاب هدفت نباید صرفا براساس خواسته‌های دیگران باشه!
  • Time-bound (زمان‌دار): یه بازه‌ی زمانی مشخص داشته باشه.

اشتباهات رایج در هدف‌گذاری

  • تعیین اهداف خیلی مبهم: مثل “می‌خوام موفق شم.” موفق یعنی چی دقیقاً؟ باید روشن و واضح هدفتو تعریف کنی.
  • داشتن اهداف زیاد و شلوغ: وقتی هم‌زمان ده تا هدف داشته باشی، هیچ‌کدوم رو جدی دنبال نمی‌کنی.
  • مقایسه با دیگران: هدف باید شخصی باشه. این‌که فلانی ۱۲ ساعت می‌خونه، دلیل نمی‌شه تو هم همینو کپی کنی.

در نهایت یادت باشه که هدف‌گذاری فقط یه کار انگیزشی نیست. یه مهارته. هر چی بیشتر تمرینش کنی، بیشتر قوی می‌شی. همون‌طور که برای تست‌زنی تمرین می‌کنی، برای هدف‌گذاری هم باید تمرین کنی.

مقالات مشابه